NGHI THỨC LỄ PHẬT TRÚC LÂM
Dâng hương
O O O
Nguyện đem lòng thành kính
Gửi theo vầng mây hương
Phưởng phất khắp mười phương
Cúng dường ba ngôi báu
Thề trọn đời sống đạo
Cùng tất cả chúng sanh
Như chính pháp tu hành
Phật từ bi gia hộ
Tâm bồ đề kiên cố
Xa biển khổ nguồn mê
Chóng qua về bờ giác. O O O
Lễ Phật
Đức Thế Tôn cao cả,
Ba cõi chẳng ai bằng,
Thầy dạy khắp trời, người,
Cha lành của bốn loại,
Trong một niệm quy y,
Dứt sạch nghiệp ba kỳ,
Ca ngợi và tán thán,
Ức kiếp không cùng tận. O
Chí tâm kính lễ Phật Pháp Tăng trong quá khứ, hiện tại, vị lai ở khắp mười phương. O(1 lạy)
Chí tâm kính lễ Phật Thích Ca Mâu Ni giáo chủ cõi Ta bà, Bồ tát Văn Thù Sư Lợi, Bồ tát Đại Hạnh Phổ Hiền và hết thảy thánh hiền trong pháp hội. O(1 lạy)
Chí tâm kính lễ Phật Di Lặc sẽ giáng sinh và hết thảy Bồ tát thanh tịnh. O(1 lạy)
TÁN THÁN PHẬT
Vadanâ
Chủ lễ đọc trước ; đại chúng đọc sau
Kính lễ đức Thế Tôn, Ngài là bậc giải thoát, giác ngộ hoàn toàn. O (3lần)
Namo tassa Bhagavato Arahato Sammâ Sambuddhassa.
BA QUY Y
Tisarana
Con xin quy y Phật
Con xin quy y Pháp
Con xin quy y Tăng. O
Buddham saranam gacchâmi
Dhamman saranam gacchâmi
Sangham saranam gacchâmi. O
Lần thứ hai con xin quy Phật
Lần thứ hai con xin quy y Pháp
Lần thứ hai con xin quy y Tăng. O
Dutiyampi Buddham saranam gacchâmi
Dutiyampi Dhammam saranam gacchâmi
Dutiyampi Sangham saranam Gacchâmi. O
Lần thứ ba con xin quy y Phật
Lần thứ ba con xin quy y Pháp
Lần thứ ba con xin quy y Tăng. O
Tatiyampi Buddham saranam gacchâmi
Tatiyampi Dhammam saranam gacchâmi
Tatiyampi Sangham saranam gacchâmi. O
NĂM GIỚI
Pancasila
Chủ lễ đọc trước ; đại chúng đọc sau
Con nguyện giữ giới không sát hại
Pânâtipâtâ veramani sikkhâpadam samâdiyâmi
Con nguyện giữ giới không trộm cướp
Adinnâdânâ veramani sikkhâpadam samâdiyâmi
Con nguyện giữ giới không tà hạnh
Kâmesu micchâcârâ veramani sikkâpadam samâdiyâmi
Con nguyện giữ giới không dối trá
Musâvâdâ veramani sikkhâpadam samâdiyâmi
Con nguyện giữ giới không say rượu
Surâ-meraya-majja-pamâdatthânâ veramani sikkhâpa-dam sâmdiyâmi
O O O
CẦU NGUYỆN
Mọi người cùng quỳ, chủ lễ đọc :
Nam mô Thập phương thường trụ Tam bảo.
Giờ đây, chúng con chân thành kính lễ các Đức Như Lai, các vị Bồ tát, La hán thường trú trong mười phương ; chúng con nhất tâm đọc tụng kinh điển nhiệm mầu của đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. Chúng con nguyện noi theo chính pháp, tu dưỡng thân tâm, làm điều phước thiện và hướng về giác ngộ giải thoát. O
Ngưỡng mong các đức Như Lai, các vị Bồ tát, La hán từ bi hộ niệm cho chúng con : phiền não dứt sạch, nghiệp chướng tiêu trừ, xa lìa khổ nạn, thân tâm thường được an lành, tâm bồ đề ngày càng kiên cố, hạnh nguyện giác ngộ cho mình và cho người đuề được trọn vẹn, để cùng tất cả chúng sinh chứng đạt chính đẳng chính giác.O
Ngưỡng mong đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật từ bi chứng minh, hộ niệm. O
Ngưỡng mong các đức Như Lai, các vị Bồ tát, La hán thường trú trong mười phương từ bi chứng minh, hộ niệm. O
Nếu thuận tiện thì cử tán một bài tán hương.
Nếu không thì cử chuông mõ đại chúng đồng tụng.
SÁM HỐI PHÁT NGUYỆN
Đệ tử kính lạy,
Đức Phật Thích Ca.
Giáo chủ Ta bà,
Mười phương chư Phật,
Vô thượng Phật Pháp,
Và Thánh Hiền Tăng.
Đệ tử lâu đời lâu kiếp,
Nghiệp chướng nặng nề,
Tham giận kiêu căng,
Si mê lầm lạc,
Ngày nay nhờ Phật,
Biết sự lỗi lầm,
Thành tâm sám hối. O
Thề tránh điều dữ,
Nguyện làm việc lành.
Ngưỡng mong ơn Phật,
Từ bi gia hộ,
Thân không tật bệnh,
Tâm không phiền não.
Hằng ngày an vui tu tập,
Phép Phật nhiệm mầu,
Để mau ra khỏi luân hồi,
Minh tâm kiến tính,
Trí tuệ sáng suốt,
Thần thông tự tại,
Đặng cứu độ các bậc tôn trưởng,
Cha mẹ anh em,
Thân bằng quyền thuộc,
Cùng tất cả chúng sinh,
Đồng thành Phật đạo. O O O
KỆ KHAI KINH
Thăm thẳm cao siêu pháp nhiệm mầu
Trăm ngàn vạn kiếp dễ tìm đâu
Nay con nghe thấy xin trì tụng
Nguyện hiểu Như Lai nghĩa rộng sâu.
(Trên đây là phần khai kinh, quí Phật Tử muốn tụng kinh nào tùy theo sự cầu nguyện, tiếp theo đây là phần hồi hướng)
TÂM KINH ĐẠI TRÍ HUỆ SIÊU VIỆT
Bồ tát Quán tuệ tại, khi tu chứng đại trí tuệ siêu việt, thấy rõ năm uẩn đều không, vượt hết thả khổ ách.
Này Xá Lợi Tử! Sắc chẳng khác không, không chẳng khác Sắc; sắc tức là không, không tức là sắc; thọ, tưởng, hành, thức cũng đều như vậy.
Xá Lợi Tử! Thể không của các pháp là không sinh, không diệt, không nhiễm, không sạch, không thêm, không bớt. Vì thế trong chân không, không có sắc thọ tưởng hành thức, Không nhãn nhĩ tỷ thiệt thân ý. Không sắc thanh hương vị xúc pháp. Không nhãn giới cho đến ý thức giới. Không vô minh, cũng không hết vô minh; cho đến không già chết, cũng không hết già chết: Không khổ, tập, diệt, đạo, không quán trí, cũng không chứng đạt, vì không gì để chứng.
Bồ tát nương trí tuệ siêu việt nên tâm không vướng ngại; vì không vướng ngại nên không sợ hãi, xa lìa hết thảy điên đảo mộng tưởng, rốt ráo đạt đến Niết Bàn. Chư Phật ba đời nương trí tuệ siêu việt nên được giác ngộ hoàn toàn, chân chính và cao nhất.
Vì thế nên biết rằng trí tuệ siêu việt là sức lớn, sức sáng, sức cao nhất, sức không gì bằng, hay trừ hết thảy khổ đau, chân thật không sai. Cho nên từ trí tuệ siêu việt rút ra tinh yếu như vầy:
Giải thoát, giải thoát, đã giải thoát, đã cùng giải thoát, giác ngộ hoàn toàn.
BỐN NGUYỆN LỚN
Chúng sanh không số lượng, thề nguyện đề độ khắp
Phiền não không cùng tận, thề nguyện đều dứt sạch.
Pháp môn không kể xiết, thề nguyện đều tu học.
Phật đạo không gì hơn, thề nguyện được trọn thành. O
BA TỰ QUY Y
Tự quy y Phật, xin nguyện chúng sinh hiểu rõ đạo lớn, phát tâm vô thượng. O (1 lạy)
Tự quy y Pháp, xin nguyện chúng sinh vào sâu kinh tạng, trí tuệ như biển. O ( 1 lạy)
Tự quy Tăng, xin nguyện chúng sinh thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. O (1 lạy)
HỒI HƯỚNG CÔNG ĐỨC
Nguyện đem công đức này,
Hướng về khắp tất cả,
Đệ tử và chúng sinh,
Đều trọn thành Phật đạo.
O O O
Chú thích: O = tiếng chuông
Sau phần tụng niệm nên ngồi thiền theo phương pháp Quán niệm hơi thở vào và hơi thở ra (Anâpânasati)
PHƯƠNG PHÁP QUÁN NIỆM
HƠI THỞ VÀO HƠI THỞ RA
Phương pháp Quán niệm hơi thở vào - hơi thở ra gồm 16 chủ đề quy vào 4 nhóm: I. Quán niệm về thân, II. Quán niệm về thọ, III. Quán niệm về tâm. IV. Quán niệm về Pháp. Do đó, thiền sinh nếu có thời giờ thì tuần tự tu tập theo 16 chủ đề. Nếu không, thì ít nhất tu tập 4 chủ đề đầu và chủ đề 3.
I- Bốn đề tài về Thân:
1- Thở vô dài, tự biết: Tôi thở vô dài,
Thở ra dài, tự biết: Tôi thở ra dài.
2- Thở vô ngắn, tự biết: Tôi thở vô ngắn,
Thở ra ngắn, tự biết: Tôi thở ra ngắn.
3- Cảm giác toàn thân, tôi thở vô,
Cảm giác toàn thân, tôi thở ra.
4- An tịnh thân hành, tôi thở vô,
An tịnh thân hành, tôi thở ra.
II- Bốn đề tài về Thọ:
5- Cảm giác hỷ thọ, tôi thở vô,
Cảm giác hỷ thọ, tôi thở ra.
6- Cảm giác lạc thọ, tôi thở vô,
Cảm giác lạc thọ, tôi thở ra.
7- Cảm giác tâm hành, tôi thở vô,
Cảm giác tâm hành, tôi thở ra.
8- An tịnh tâm hành, tôi thở vô,
An tịnh tâm hành, tôi thở ra.
III- Bốn đề tài về Tâm:
9- Cảm giác về tâm, tôi thở vô,
Cảm giác về tâm, tôi thở ra.
10 -Với tâm hân hoan, tôi thở vô,
Với tâm hân hoan, tôi thở ra.
11 -Với tâm định tĩnh, tôi thở vô,
Với tâm định tĩnh, tôi thở ra.
12 - Với tâm giải thoát, tôi thở vô,
Với tâm giải thoát, tôi thở ra.
IV- Bốn đề tài về Pháp:
13 - Quán vô thường, tôi thở vô,
Quán vô thường, tôi thở ra.
14 - Quán ly tham, tôi thở vô,
Quán ly tham, tôi thở ra.
15- Quán đoạn diệt, tôi thở vô,
Quán đoạn diệt, tôi thở ra.
16- Quán từ bỏ, tôi thở vô,
Quán từ bỏ, tôi thở ra.
Đặc điểm của phương pháp này là: nhóm I đưa đến tĩnh chỉ (samatha), nhóm II đưa vào ngưỡng cửa của minh sát, nhóm III phát triển minh sát. Nhóm IV thành tựu tuệ quán (vipassana)